İstanbul Barosu Lojistik ve Taşıma Hukuku Komisyonu Başkanı Avukat Egemen Gürsel Ankaralı; “İstanbul Barosu çatısı altında gerçekleşen bu önemli panelde bir araya gelmek bizim için büyük önem taşıyor. Son birkaç aydır ordino belgesinin hukuki alt yapısı sorgulanıyordu. UTİKAD’ın net duruşuyla ordinonun hukuki boyutu idare tarafından da bir kez daha ortaya kondu” dedi. Panel kapsamında Taşıma İşleri Organizatörleri Yönetmeliği taslağının da tartışılacağını da belirten Ankaralı, “Yönetmelik taslağı ile ilgili olarak da bir araya gelmeyi uygun bulduk. Taslak yönetmeliğe yönelik eleştirilerimizi de tartışıp ortak akıl ile öneriler getireceğimizi düşünüyorum” dedi.
Ankaralı’nın ardından kürsüye çıkan İstanbul Barosu Başkanı Avukat Mehmet Durakoğlu, “İstanbul Barosu’nun yeni binasında sizleri ağırlamak bize onur veriyor. Tüm paydaşlar açısından önem taşıyan konuların konuşulacağı panel sonucunda sektör açısından önemli çıkarımlar olacağını düşünüyorum” dedi.
UTİKAD Başkanı Emre Eldener ise “Sektörümüzün gündemine oturan ordino belgesinin hukuki alt yapısını her mecrada anlattık. Geldiğimiz noktada ordinonun yasallığını artık tartışmıyoruz. Ancak UTİKAD olarak bu ücrete getirilen tavan fiyat uygulamasını da uygun bulmuyoruz” dedi. Taşıma İşleri Organizatörleri Yönetmelik taslağına da değinen UTİKAD Başkanı Eldener, “Önümüzde yeni bir süreç var. Taslak yönetmelik üzerinde var gücümüzle çalışıyoruz. Sektörümüzün önünü açacak bir yönetmeliğin ortaya konması için görüşlerimizi ve eleştirilerimizi de idare ile paylaşıyoruz” diye konuştu.
Açılış konuşmalarının ardından moderatörlüğünü UTİKAD Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve FIATA Kıdemli Başkan Yardımcısı Turgut Erkeskin’in üstlendiği ‘Lojistikte Son Gelişmeler Paneli’ne geçildi. Panelde, Türk Ticaret Kanunu’nu Hazırlayan Komisyonun Üyesi Prof. Dr. Kerim Atamer, KÜDENFOR Danışma Kurulu Üyesi, Armatörler Birliği Akademik Komisyon Danışma Kurulu Üyesi ve Gemi ve Yat İhracatçıları Birliği Danışma Kurulu Üyesi Harun Şişmanyazıcı ve UTİKAD Yönetim Kurulu Başkanı Emre Eldener birer sunum gerçekleştirdi.
[caption id="attachment_13150" align="alignnone" width="400"]
UTİKAD Başkanı Emre Eldener.[/caption]
PROF. DR. ATAMER: “ORDİNO KULLANILMASI ZORUNLU BİR BELGEDİR”
Panelin ilk konuşmacısı Türk Ticaret Kanunu’nu Hazırlayan Komisyonun Üyesi Prof. Dr. Kerim Atamer, ordino belgesinin işlev ve hukuki boyutuna dikkat çekti. Ordino belgesinin taşımacılıktaki yerini hukuki dayanakları ile açıklayan Prof. Dr. Atamer, “Ordino ticari hayatta kullanılması zorunlu olan bir belgedir, ortadan kaldırılmasına imkan yoktur. Taşıyan yalnızca taşımakla değil, yükü doğru kişiye teslimle de sorumludur ve ordino acente tarafından antrepo işletmecisine verilen onay mekanizmasıdır” diye konuştu. Medeni Hukuk’a uygun olarak yükün zilyetliğinin devrinin ordino ile mümkün olduğunun altını çizen Prof. Dr. Atamer, “Ordino belgesinin Gümrük Kanunu’nda yer almadığını sav olarak ortaya koymak yanlıştır. Çünkü ordino yükün el değiştirmesi ile ilgili bir belgedir. Belge adının ‘yük teslim belgesi’ olarak yenilenmesi, belgenin işlevini değiştirmez. Çünkü ismi ne olursa olsun bu belge zilyetliği nakleden araçtır” dedi.
“KONŞİMENTO VE TAŞIMA SENEDİ EŞDEĞER DEĞİLDİR”
Taşıma İşleri Organizatörleri Yönetmelik taslağı ile ilgili de görüşlerini belirten Prof. Dr. Atamer, “Taslakta bir tek yerde ‘taşıma işleri komisyoncusu’ ibaresi yer alıyor. Diğer bölümlerde ‘taşıma işleri organizatörü’ terimi kullanılmış. Bu konuda tereddüt yaşanmaması için terim birliğine gidilmesinde fayda vardır. Ayrıca taşıyanın, gönderenin sorumluluklarıyla ilgili hükümler var, ancak bunlar zaten Türk Ticaret Kanunu’nun taşıma kitabında detaylı olarak tanımlanmıştır, yönetmelikte tekrar belirtilmesine gerek yoktur.” dedi. Taslak yönetmelikteki bazı maddeler ile ilgili eleştirilerini de dile getiren Prof. Dr. Atamer; “Yönetmelik incelendiğinde farklı tipte konşimentolar olmasına rağmen, tek tip bir konşimento işaret edilmiş gibi anlamlar çıkıyor. Aynı zamanda konşimento ve taşıma senedi eşdeğer olarak gösteriliyor. Bu önemli bir yanlışlık. Bunun yanı sıra zorunlu sigortada bedel belirtilmemiş” diye konuştu.
ŞİŞMANYAZICI: “RİSK BARINDIRAN BİR TAŞIMANIN GARANTİSİDİR”
Prof. Dr. Kerim Atamer’in ardından söz alan KÜDENFOR Danışma Kurulu Üyesi, Armatörler Birliği Akademik Komisyon Danışma Kurulu Üyesi ve Gemi ve Yat İhracatçıları Birliği Danışma Kurulu Üyesi Harun Şişmanyazıcı, ordino belgesinin uluslararası kullanımına dair önemli örnekler verdi. Türkiye’de ordino belgesinin kaldırılmasının karmaşaya yol açacağının da altını çizen Şişmanyazıcı; “Ordinonun kaldırılması hem taşıyıcıya hem de taşıtana zarar verir. Çünkü ordino konşimentodan farklı bir işleve sahiptir. Risk barındıran bir taşımanın garantisidir. Taşımacılığın vazgeçilmez unsurudur. Belgenin varlığı tüm paydaşlar için önemlidir ancak en çok da taşıtanlar için gereklidir” dedi.
ELDENER: “ORDİNONUN DEĞERİ TAŞINAN MALIN BEDELİNE EŞİTTİR”
Panelin son konuşmacısı UTİKAD Başkanı Emre Eldener, sözlerine ordino belgesinin değerine vurgu yaparak başladı. “Ordino belgesinin önemi ve değeri taşınan malın bedeline eşittir” diyen UTİKAD Başkanı Eldener; “Bu konu 2011’de de gündeme gelmişti. 2017 yılının son aylarını da ordino belgesinin hukukiliğini açıklayarak geçirdik. Görünen o ki; belli aralıklarla ordino belgesinin önemini ve değerini hatırlatmamız gerekiyor. Ordino olmazsa yükün yanlış kişilere teslimi söz konusu olacaktır, o yüzden bu belgenin değeri taşınan malın bedeline eşittir” diye konuştu.
Ordinonun dünyada ticaretin güvenli yapılabilmesi için gerekli bir belge olduğunun da altını çizen Eldener, “Taşıyıcının malı gerçek sahibine teslim etmesi gerekiyor. Bu zilyetliğin devrini sağlayan ve taşıma işini sonlandıran belge ordinodur” dedi. Eldener, Türk ihracatçısının yurt dışına sevk ettiği malın karşı tarafta doğru alıcıya teslim işleminin, ihracatçının mal bedelini tahsil ettikten sonra gerçekleştirilmesini sağlayan, kontrol eden ve garantileyen belgenin ordino olduğunu vurguladı.
Taşıma İşleri Organizatörlerinin tüm bu sürecin doğru işletilmesi için çalışan istihdam ettiklerini belirten Eldener, “Bu istihdamın yanı sıra her tescil işlemi, konşimento ve ordino için damga vergisi ödemeleri yapıyoruz. Bu giderleri karşılamamız gerekiyor. Bu noktada kamu idaresi tarafından belirlenen tavan ücretin üzerinde maliyetlerle karşılaşıyoruz. Çünkü zaten gemi acenteleri 120-130 lira gibi bir ordino ücretini bizden tahsil ediyor” dedi.
“YABANCI YATIRIMCI AÇISINDAN OLUMSUZ SONUÇLAR DOĞURABİLİR” Konuyla ilgili olarak Başbakan Yardımcısı Recep Akdağ ile görüştüklerini de dile getiren Eldener, “Başbakan Yardımcımız Sayın Akdağ’a taşımacılık sürecini, bu süreçte yapılan işlem ve dokümanları anlattık. Bildiğiniz üzere Sayın Akdağ, aynı zamanda YOİKK’ten sorumlu. Bu tavan fiyat uygulamalarının yatırım ortamını iyileştirmeyeceğini kendilerine de aktardık. Çünkü ülkemizde son yıllarda yurt dışı menşeli firmalar önemli lojistik ve liman yatırımları yaptılar. Serbest piyasa ekonomisine müdahale anlamına gelen bu tür uygulamalar bu yatırımcıları ülkemizi terk etmeye yönlendirebilir” diye konuştu. Sunumların ardından geçilen soru-cevap bölümünde söz alan UTİKAD Genel Müdürü Cavit Uğur, Taşıma İşleri Organizatörleri Yönetmelik taslağında yer alan hukuksal çelişkilere dikkat çekti. UTİKAD’ın taslak yönetmelik ile ilgili olarak çalışmalarını sürdürdüğünü ve görüşlerini idare ile paylaştığını belirten Uğur, “Yönetmelik taslağındaki bazı maddeler kanunlarla çelişiyor. Yine aynı şekilde hizmet kalemlerine taban ve tavan ücreti getirilmesi de serbest piyasa ekonomisinde iş yapan tüccarın rekabet şansını elinden alıyor. Kamu idaresinin tavan ücret uygulamalarını idare ve rekabet hukuku açısından çok dikkatli değerlendirmesi gerekir.” dedi.UTİKAD Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve FIATA Kıdemli Başkan Yardımcısı Turgut Erkeskin’in yönettiği soru cevap bölümünde lojistikçiler ve hukukçular, ordino ve taslak yönetmelik ile ilgili olarak önemli konulara parmak bastı, süreçte yer alan tüm paydaşların basiretli tüccar ve işletmeci olmanın gereklerini yerine getirmesi gerektiği vurgulandı. Panelin sonlanmasının ardından İstanbul Barosu Lojistik ve Taşıma Hukuku Komisyonu Başkanı Avukat Egemen Gürsel Ankaralı ve UTİKAD Yönetim Kurulu Başkanı Emre Eldener, konuşmacılara teşekkür belgelerini takdim etti.
Editör: TE Bilisim
