Frost & Sullivan'ın İran'ın ticari araç pazarını masaya yatırdığı araştırması, uluslararası yaptırımların kalmasıyla birlikte yüksek bir ekonomik büyüme kaydedecek olan İran'da otobüs başta olmak üzere yol dışı inşaat kamyonları ve uzun yol kamyonlarına olan talepte hızlı bir artış yaşanacağını ortaya koyuyor. Çinli ve Avrupalı firmalar arasında kalite ve fiyatta ciddi bir rekabet yaşanacağını belirten Frost & Sullivan uzmanları, Türk otomotiv firmalarının üretim gücü ve kapasiteleri göz önüne alındığında İran'ın ticari araç pazarına odaklanacaklarını söylemenin yanlış olmayacağını belirtiyorlar.
Dünyanın önde gelen araştırma ve danışmanlık kuruluşlarından Frost & Sullivan'ın İran'ın ticari araç pazarını mercek altına aldığı araştırması, İran'a yönelik uluslararası yaptırımların kalkmasıyla birlikte ülkede durma noktasına gelen ticari araç pazarının en az 15 yıl boyunca büyüme kaydedeceğini ortaya koyuyor.
Otomobil şirketlerine yatırım yapmaları için İran'ın eşsiz imkanlar sunduğunu kaydeden Frost & Sullivan Türkiye Endüstri Analisti Hikmet Cakmak, İran otomotiv endüstrisinin teknoloji, kalite ve eğitim alanlarında iyileştirmelere büyük ihtiyaç duyduğunu, ülkenin bölgesel lojistik merkezi olma potansiyeline sahip olduğunu, ham petrolden havyara kadar tüm ticaret alanlarında beklenen artışa paralel olarak ticari araç endüstrisinin büyük ivme kazanacağını ifade ediyor.
Yaptırımların uygulandığı yıllarda İran'da ticari araç sektörünün ağır zarar gördüğünü belirten Martin, orta ve ağır büyüklükteki kamyonların satışlarında 36.330 birimden 2011’de 7.003 birime, 2014’de 7.003 birime, otobüs satışlarında ise 2011’deki 6.377 birimden 2014’de 462 birime keskin düşüşlerin yaşandığını kaydediyor. Frost & Sullivan tarafından yapılan araştırma, 2015’de satışların kademeli olarak artması ve yaptırımların 2016’nın başında kaldırılmasıyla pazarın kısa ve orta vadede hızlı adımlarla büyüyeceğini gösteriyor.
İran'da ticari araç pazarının hükümet tarafından kontrol edildiğini ifade eden Frost & Sullivan uzmanları, sektörde %90’lık pazar payı ile IKCO ve SAIPA gibi yerel firmaların hakimiyetinin olduğunu belirtiyor. Yaptırımlar döneminde Batılı markaların yokluğunda Çinli firmaların daha ucuz kamyonlarla pazara girdiğini söyleyen uzmanlar, söz konusu firmaların pazar paylarını artırmak için indirim teklif ettiklerini, bu durumun pazardaki fiyat dalgalanmasının artmasına ve standardın altında ürün kalitesine yol açtığına dikkat çekiyor.
Avrupalı firmaların pazara yeniden girmek için İranlı meslektaşlarıyla görüşmeler yaptıklarını ifade eden uzmanlar, diğer yandan Çinli firmaların da kaliteyi artırma zorunluluğunu farkettiklerini ve Avrupalı firmalar karşısında fiyatlandırmada daha rekabetçi olmaları gerektiğini anladıklarını belirterek, fiyatlandırmadaki rekabetin ise her iki tarafta baskıyı artıracağını söylüyor.
EKONOMİK GELİŞME TİCARİ ARAÇ PAZARINI BÜYÜTECEK
İran'da artan ticaret, altyapı ve toplu taşımadaki gelişmenin ticari araç firmaları için büyüme imkânları sağlayacağını söyleyen uzmanlar, yol dışı inşaat kamyonları ve uzun yol kamyonlarına olan talepte hızlı bir artış yaşanacağını kaydediyor. Uzmanlar, bununla birlikte İran'da yakın zamanda duyurulan altyapı projelerinin sürdürülebilirliğinin sağlanması ve diğer ülkelerle olan ticaretin artmasının da beklendiğini söylüyor.
Yaptırımlardan dolayı İran'da en çok otobüs pazarının etkilendiğini dile getiren uzmanlar, belediyelerin kentsel ulaşımı geliştirme zorunluluğu ile bu durumun tersine döneceğini belirtiyor. Uzmanlar, halihazırda varolan yerel ve Avrupalı markaların yanı sıra Ankai, Akia ve SAIC Motor gibi Çinli firmaların İran otobüs pazarına girmeleri ve hızla varlıklarını göstermelerinin beklendiğini ifade ederek, BRT sistemlerinin büyük şehirlerde yaygınlaşması, Şubat 2016’daki Parlemento seçimleri ve hızla yaklaşan 2017’deki başkanlık seçimleriyle bu konunun hükümetin öncelikler listesinde yer aldığını da kaydediyor.
[caption id="attachment_4570" align="alignnone" width="465"]
Frost & Sullivan Türkiye Endüstri Analisti Hikmet Cakmak[/caption]