Uluslararası danışmanlık şirketi Kearney, aralarında Türkiye’den sanayi devlerinin de bulunduğu cirosu 2 milyar doların üzerindeki küresel şirketlerin pandemide uyguladığı tedarik stratejilerini araştırdı ve başarı öykülerinin ortak noktalarını belirledi.
Uluslararası danışmanlık şirketi Kearney’in, aralarında Türkiye’nin öncü sanayi firmalarının da bulunduğu, 2 milyar dolar ve daha fazla cirolu 370 kuruluş arasında yaptığı araştırma, küresel şirketlerin pandemiye yetersiz stokla yakalandığını ortaya koydu. Pandemi nedeniyle başta çip olmak üzere birçok kilit girdinin tedarik süreçlerinde aksamalar yaşanmıştı. Bu nedenle Türkiye’deki otomotiv şirketlerinin de aralarında yer aldığı çok sayıda sanayi şirketi üretimine ara vermek zorunda kaldı. Tedarik sıkıntıları çiple sınırı kalmadı ve birçok sektörde şirketlerin üretimlerinde aksamalara neden oldu. Raporda görüşleri yer alan küresel bir gıda şirketinin yöneticisi, “Tam zamanında üretim (Just-in-time) sistemine çok güvendiğimiz için kilit malzemelerde yeterli stoğa sahip değildik.” dedi.
Kearney’in araştırması, küresel şirketlerde imalat sanayi ürünlerinin değer zincirinin yüzde 50’sini, hizmet ürünlerinin ise yüzde 30’unu oluşturduğunu da ortaya çıkardı.
Rekabette geriye düşme riski
Rapora göre doğru tedarik stratejisine sahip şirketler hissedar başına sektör ortalamalarının yaklaşık beş katı getiri, yüzde 33 daha fazla kâr marjı elde ettiler. Tedarik yönetimini doğru şekilde yapan şirketlerin aynı zamanda Covid-19 pandemisinin yol açtığı sorunlarla daha iyi baş ettiği, sürdürülebilirliği, tedarikçi çeşitliliğini ve ürün inovasyonunu daha başarılı yönettiği de belirlendi.
Kearney Türkiye Yönetici Ortağı Onur Okutur, tedarik yönetiminde yetersiz kalan şirketlerin, pandemide aynı tedarik havuzundan daha avantajlı koşullarla kaynak sağlayanlara karşı rekabette geriye düştüğü uyarısı yaparak, “Tedarik yönetimi sadece maliyetleri azaltmaktan ibaret değil. Doğru tedarik stratejisi uygulayan şirketler, maliyetlerde azalma, arz şoklarına dayanıklılık ve stratejik faaliyetlerin etkinliğinin artırılması gibi çok önemli avantajlar elde ediyor” dedi. Otomotiv şirketlerinin pandemide çip tedarikinde yaşadığı sıkıntının konunun önemini ortaya koyduğunu belirten Okutur, “Küresel tedarik zincirlerinin ne denli kırılgan olduğunun pandemide ortaya çıkması, şirketleri tedarikçi sayılarını çeşitlendirmeye, yakın coğrafyalara çekmesine ve veriye dayalı esnek tedarik modellerine başvurmaya yönlendirdi. Araştırmamıza Türkiye’den katılan bazı sanayi firmaları bu önlemler ile tedarik zinciri planlamalarında dünyanın en iyileri arasında yer aldı.” dedi.
Başarı sırrı, stratejik yaklaşım
Rapor, pandemide kârlılıklarını artıran şirketlerin sırrının, yaratıcı tedarik modelleri uygulamak olduğunu ortaya koydu. Kearney’in araştırmasına göre Covid şokunun dünya ekonomisini sarstığı 2020’nin ikinci ve üçüncü çeyreğinde kârlılıklarını sektör ortalamalarının iki katı artıran şirketlerin ortak özelliği, tedarik süreçlerini stratejik bir yaklaşımla yönetmekti. Araştırma, pandemide kârlılıklarını artırmayı başaran şirketlerin, diğer şirketlere göre 3 kat daha fazla oranda uzun dönemli tedarik stratejilerine, 2 kat daha fazla oranda dijital yol haritasına sahip olduğunu da ortaya çıkardı. Bu şirketlerin aynı zamanda sektör ortalamalarına göre dört kat fazla oranda tedarikçi ilişkisi yönetimi programı (SRM) uyguladıkları görüldü.
Kearney tedarik süreçlerinin etkinliğini ücretsiz inceliyor
Kearney, cirosu 2 milyar doların üzerindeki şirketlere yönelik, “Tedarikte Mükemmeliyet Değerlendirmesi” (AEP - Assesment of Excellence in Procurement) olanağı sağlıyor. Şirketlerin yöneticileri Kearney’in ücretsiz sunduğu AEP değerlendirmesi ile diğer küresel şirketlere oranla neyi doğru, neyi yanlış yaptıklarını öğrenebiliyorlar. Tedarik zinciri yönetiminde dünyanın en tanınmış değerlendirme programı olan AEP’ye Kearney’in internet sitesi üzerinden erişilebiliyor: https://www.kearney.com/procurement/the-assessment-of-excellence-in-procurement-study
https://info.kearney.com/35/4802/landing-pages/aep---request-to-participate.asp